ZDROWIE: Świadome planowanie macierzyństwa – dlaczego warto zbadać rezerwę jajnikową?
Według danych Eurostatu kobiety w Europie, w tym także w Polsce, coraz później decydują się na macierzyństwo. Warto jednak pamiętać, że kobieca płodność nie jest dana na zawsze – z wiekiem naturalnie maleje. Jednym z kluczowych parametrów, który pomaga ocenić możliwości rozrodcze kobiety jest rezerwa jajnikowa. Jej obniżony poziom może znacząco utrudniać zajście w ciążę. Czym dokładnie jest niska rezerwa jajnikowa i jak sprawdzić jej poziom? Kwestie te wyjaśniają specjaliści od płodności.
Rezerwa jajnikowa – co to właściwie znaczy?
Rezerwa jajnikowa to określenie dla potencjału rozrodczego kobiety, a więc zdolności jajników do produkcji komórek jajowych, któr mogą ulec zapłodnieniu. Każda kobieta przychodzi na świat z określoną pulą oocytów, która z czasem ulega stopniowemu wyczerpaniu. Z wiekiem spada nie tylko liczba komórek jajowych, ale również ich jakość, co ma bezpośredni wpływ na szanse zajścia w ciążę.
Obniżona rezerwa jajnikowa nie zawsze jest wyłącznie wynikiem naturalnych procesów związanych z wiekiem. Może pojawić się wcześniej – np. po operacjach w obrębie jajników, leczeniu onkologicznym czy w przebiegu niektórych chorób autoimmunologicznych. Dlatego warto rozważyć ocenę rezerwy jajnikowej nie tylko w sytuacji problemów z zajściem w ciążę, ale również profilaktycznie – jeśli kobieta planuje macierzyństwo w dalszej perspektywie.
Jak sprawdzić poziom rezerwy jajnikowej?
Jednym z podstawowych badań służących do oceny rezerwy jajnikowej jest oznaczenie poziomu AMH (hormonu antymüllerowskiego). To proste badanie krwi, które można wykonać w dowolnym dniu cyklu – nie wymaga specjalnego przygotowania ani bycia na czczo. Hormon AMH jest wytwarzany przez pęcherzyki jajnikowe i odzwierciedla ich liczbę niezależnie od fazy cyklu. Jego poziom jest uznawany za jeden z najbardziej wiarygodnych wskaźników rezerwy jajnikowej. Wynik badania AMH pozwala lekarzowi lepiej oszacować potencjał rozrodczy pacjentki i ewentualnie dobrać odpowiednie postępowanie diagnostyczne lub terapeutyczne.
Gdzie można wykonać badanie AMH?
Badanie AMH można zlecić w wielu punktach diagnostycznych, jednak warto rozważyć jego wykonanie w placówce specjalizującej się w diagnostyce i leczeniu niepłodności, takiej jak Kliniki Bocian. W tych ośrodkach diagnostyka hormonalna prowadzona jest codziennie, co pozwala na szybkie i rzetelne oznaczenie wyniku zgodnie z najnowszymi standardami.
Choć normy AMH można sprawdzić samodzielnie, to ich interpretacja zawsze powinna uwzględniać wiek pacjentki – inny poziom uznaje się za prawidłowy u 25-latki, a inny u kobiety po 35. roku życia. Warto też pamiętać, że w kontekście możliwości rozrodczych liczy się pełen obraz zdrowotny pacjentki – wiek, przebieg cyklu miesiączkowego, wyniki innych badań czy ewentualne objawy kliniczne. Dlatego interpretację wyniku zawsze warto omówić z doświadczonym specjalistą, który w razie potrzeby zaproponuje dalszą diagnostykę i leczenie.
Kobiety z województwa warmińsko-mazurskiego, które chcą wykonać badanie AMH lub skonsultować się z lekarzem specjalistą – mogą udać się min. do Kliniki Bocian w Gdańsku (ul. Aleja Grunwaldzka 103A) lub Białymstoku (ul. Akademicka 26). Na badanie można umówić się telefonicznie, dzwoniąc pod nr +48 690 000 955.
Czy niska rezerwa jajnikowa przekreśla szanse na ciążę?
Niska rezerwa jajnikowa nie wyklucza możliwości zajścia w ciążę, ale może znacząco ją utrudniać. Obniżony poziom AMH to sygnał, że liczba dostępnych komórek jajowych jest ograniczona, dlatego nie warto zwlekać ze staraniami o dziecko. W zależności od indywidualnej sytuacji pacjentki – jej wieku, wyników badań i stanu zdrowia – lekarz może zaproponować odpowiednie metody leczenia, takie jak stymulacja owulacji, inseminacja lub procedura in vitro. W sytuacjach, gdy liczba lub jakość komórek jajowych jest niewystarczająca, szansą na macierzyństwo może być in vitro z wykorzystaniem komórki dawczyni.
Przełom w leczeniu niepłodności – refundacja in vitro
Warto przypomnieć, że w Polsce działa rządowy program refundacji in vitro, który zakłada pełne pokrycie kosztów związanych z procedurą in vitro – również z komórkami jajowymi od dawczyni. Program realizowany jest na terenie całej Polski, w wybranych ośrodkach – również Klinikach Bocian (Białystok, Gdańsk, Lublin, Łódź, Warszawa, Poznań, Katowice, Szczecin). Z finansowania mogą skorzystać pary spełniające określone kryteria.
Szczegóły można znaleźć na stronie Kliniki Bocian: https://klinikabocian.pl/klinika/dofinansowanie-in-vitro.
