Rozmowa z Martą ze Studia Jogi Mandala Kętrzyn
Na Hali Mistrzów przy Szkole Podstawowej nr. 4 w Kętrzynie odbywają się niezwykłe zajęcia, które pomogą zrelaksować się dla każdego. Byłem jedynie obserwatorem, ale to samo w sobie sprawiło, że czułem relaks i spokój. Mowa tutaj o jodze. Postanowiliśmy przeprowadzić wywiad z Martą, która prowadzi owe zajęcia jogi. Serdecznie zapraszam.
Redaktor: Czym jest dla panie joga? Co daje i czego uczy? Co jest dla pani najważniejsze w jodze?
Marta: Joga jest jednym z najstarszych systemów filozofii indyjskiej. Oznacza jedność ciała, umysłu i duszy, a jej celem jest przywrócenie równowagi wewnętrznej. Jest ścieżką samorozwoju, której korzenie sięgają najstarszych dziejów człowieka. Powstała w okresie formowania się cywilizacji. System jogi wraz z jej filozofią w pełni ukształtował się około III w p.n.e. W początkach XX wieku rozpoczął się proces rozprzestrzeniania jogi z krajów Dalekiego Wschodu na Zachód. Obecnie jest bardzo popularna na całym świecie. W najbardziej praktycznym ujęciu joga jest procesem coraz większej świadomości tego, kim jesteśmy. Techniki jogi ułatwiają znalezienie równowagi i osiągnięcie zdrowia oraz rozwijają nasz uśpiony potencjał. Joga pozwala nam być bardziej świadomymi siebie i czuć się całością. Jako taka jest procesem samo odkrywania i prowadzi do samorealizacji. Świadoma praktyka jogi angażuje nie tylko ciało fizyczne ale i całą osobowość praktykującego poprzez utrzymanie umysłu w ciągłej koncentracji. Proces ten powoduje uświadomienie sobie, a następnie powściągnięcie sprzecznych emocji i pragnień targających naszą osobowością. W ten sposób joga przyczynia się do oczyszczenia również na poziomie mentalnym
R: Kiedy rozpoczęła się pani przygoda z jogą?
M: Ruch i sport były od zawsze nieodłącznym element mojego życia. Już od dziecka z pasją uprawiałam różne dyscypliny sportowe począwszy od biegania, jazdy rowerem, windsurfingu czy jazdy na nartach. Joga pojawiła się w moim życiu gdy poczułam, że sam ruch ciała to za mało, że dla głębszego samorozwoju oraz harmonii potrzebuję czegoś więcej. I tak 10 lat temu udałam się na pierwsze zajęcia jogi, początkowo uczyłam się technik wykonywania asan z czasem przyszła nauka technik oddychania i medytacji oraz głębszego wglądu w siebie. Moja praktyka umocniła się i zagościła na zawsze gdy pewnego razu szukałam pomysłu na kolejną podróż i tak wpadła mi w ręce oferta podróży z jogą do Toskanii. Poczułam, że to będzie idealne połączenie mojej pasji podróżowania, zobaczenia pięknego zakątka świata z możliwością praktykowania jogi. Poczułam wtedy mocnego bakcyla i tam narodził się pomysł zrobienia w przyszłości kursu instruktora jogi. Później przyszła kolejna próba i przewartościowanie podejścia do własnego ciała i zdrowia gdy nabawiłam się poważnej kontuzji kolana podczas jazdy na nartach przeszłam operację kolana i w dużej mierze unieruchomiona na długo rehabilitowałam się w powrocie do zdrowia właśnie Jogą. Bywając często w Warszawie miała możliwość korzystania z bogatej oferty szkół jogi gdzie uczęszczałam na zajęcia. I tak zaczęła się moja przygoda zapisałam się na Studia Podyplomowe z Jogi i Relaksacji na Wydziale Rehabilitacji w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie gdzie miałam możliwość uczyć się warsztatu Jogi od jednego z największych naukowych autorytetów i popularyzatorów jogi w Polsce prof. Janusza Szopy oraz kadry naukowej AWF, która aspekt jogi przekazała w dogłębny i naukowy sposób z duża dawką zajęć anatomii, biomechaniki, technik relaksacji, psychologii jogi oraz metodyki nauczania. Trzy semestralne studia ukończyłam z dyplomem instruktora Jogi i Relaksacji. Moja praktyka zaczęły się mocno ugruntowywać, podążałam dalej obraną drogą ukończyłam półroczny kurs instruktora Vinyasa Jogi charakteryzującej się płynnym i dynamicznym połączeniem ruchu z oddechem w Szkole Jogi Samadhi w Warszawie. Następnym krokiem było wprowadzenie mojego planu prowadzenia zajęć w życie, przyszło to dość płynnie i naturalnie na początku organizowałam zajęcia dla znajomych później pojawiła się nazwa Studio Jogi Mandala, znalazłam salę w Mosir i zaczęłam prowadzić zajęcia dla wszystkich chętnych. Na zajęcie zaczęli przychodzić ciekawi ludzie otwarci na poznawanie dobroczynnych walorów jogi a ja z pasją przekazuję im wiedzę i umiejętności, które wykształciłam na swej drodze.
R: Czy joga ma coś wspólnego z religią i czy można ćwiczyć jogę, pomijając jej duchowy aspekt?
M: Joga a religia. Joga nie jest religią jest filozofią powstałą w Indiach. Jest sposobem życia oferującym możliwość rozwoju wewnętrznego i przez to może być praktykowana przez wyznawców różnych religii nie stojąc z nimi w sprzeczności. Nie wszyscy jednak są świadomi neutralnego, świeckiego charakteru jogi i dlatego słysząc słowo „joga” od razu wiążą je z główną religią Indii – hinduizmem, gdzie narodziła się filozofia jogi. Czym więc jest joga? Joga klasyczna jest starożytną dyscypliną orientalną, wszechstronną nauką filozoficzną, psychologiczną, medyczną, odnoszącą się do zdrowia człowieka w sposób holistyczny.
R: Który rodzaj jogi najbardziej przemawia do pani ciała i umysłu?
M: Joga, mimo swoich starożytnych korzeni, jest bardzo żywą praktyką, odkrytą dla większości Świata w zasadzie dopiero w XX wieku. International Yoga Federation szacuje, że na Świecie jest ok. 300 milionów osób praktykujących jogę. Ta liczba cały czas rośnie. Stąd nie dziwi fakt, że pojawiają się wciąż nowe style. Z najstarszych i najbardziej popularnych należy wymienić: Ashtanga Jogę dynamiczną formę jogi, w której asany wykonuje się w ściśle określonych sekwencjach połączonych płynnymi przejściami. Czas trwania w pozycji jest bardzo krótki (3-5 oddechów). Określana jest mianem medytacji w ruchu. Na zajęciach duży nacisk kładziony jest na synchronizację oddechu z ruchem. Ashtanga to wymagający fizycznie styl jogi. Mniejszą uwagę przywiązuje się do precyzji wykonania pozycji, a większą do koncentracji na ruchu i bycia tu i teraz. Zbliżoną praktyką do Ashtanga Jogi jest bardziej różnorodna Vinyasa Joga, w której kolejność pozycji może ulegać zmianie. Są to niewątpliwie moje ulubione style, w których najczęściej praktykuję sama oraz z grupą. Kolejnym stylem jogi praktykowanym również na Naszych zajęciach jest Yin Joga często nazywana „akupunkturą bez igieł”. Yin Joga mniej skupia się na rozciąganiu i wzmacnianiu mięśni, a bardziej oddziałuje na tkanki łączne takie, jak ścięgna, kości, stawy oraz powięź. Tkanki łączne w przeciwieństwie do mięśni lubią przede wszystkim delikatny ucisk, który jest stosowany przez dłuższy czas. W Yin Jodze pracujemy bez pośpiechu i bardzo statycznie. Można powiedzieć, że jest w tym sensie przeciwieństwem jogi dynamicznej. Praca w asanie polega na odpowiednim ustawieniu ciała i dłuższym zatrzymaniu w docelowej pozycji, zazwyczaj od 3 do 5 minut. Dzięki takiej pracy stopniowo rozluźniamy i tonizujemy nasze tkanki łączne, uzyskując również ukojenie naszego układu nerwowego. Mamy jeszcze wiele innych stylów: Hatha Jogę, Jogę Iyengara, Air Jogę, Hot Jogę, Acro Jogę, Jogę hormonalną itd. można by jeszcze wymieniać bardzo długą listę.
R: Podczas zajęć zauważyłem, że są różne pozycje – powitanie słońca i tym podobne. Czy każda z tych pozycji ma jakieś swoiste odzwierciedlenie na nasze samopoczucie?
M: Praktyka jogi przynosi wiele dobroczynnych efektów, a głównym z nich jest poprawa zdrowia fizycznego i kondycji psychicznej. Tak więc większością osób, które rozpoczynają praktykę jogi kieruje chęć poprawy stanu ogólnego zdrowia. Pierwszym efektem praktyki jogi, jaki można odczuć już po kilku zajęciach jest poprawa samopoczucia. Osoby ćwiczące jogę mają więcej energii, są pogodniejsze, bardziej zrelaksowane odprężone i lepiej śpią. Ciało staje się sprawniejsze, bardziej elastyczne, a jednocześnie mocniejsze. Wyrabia się koordynacja, stabilność i równowaga ciała. Znika wiele dokuczających nam bóli spowodowanych stylem życia np. bóle kręgosłupa związane z siedzącym trybem życia czy bóle głowy związane z chronicznym napięciem w ciele. Poprawia się funkcjonowanie wszystkich układów: oddechowego, krwionośnego i dokrewnego. Na poziomie psychiki poprawia się zdolność koncentracji. Osoby praktykujące lepiej rozpoznają i radzą sobie z pojawiającymi się emocjami. Dzięki poznaniu sztuki świadomego relaksu zwiększa się zdolność radzenia sobie ze stresem. Z czasem następują głębsze zmiany. Osoby ćwiczące jogę zmieniają swój tryb życia włączając do niego elementy tzw. zdrowego stylu życiu – zdrowa dieta, rezygnacja z używek, aktywny wypoczynek itd. Praktykujący jogę odczuwają wewnętrzny spokój i stabilność, poprawiają się także relacje z innymi ludźmi. Dzięki wytrwałej praktyce odkrywamy w sobie to, co wychodzi poza ciało i poza proste funkcje umysłu. Odkrywamy wewnętrzna głębię i większą satysfakcję z życia.
O dobroczynnym wpływie jogi ukazało się wiele naukowych badań i opracowań np: badania z National Institutes of Health pokazały, że przewlekły ból wywołuje zmiany w mózgu, a dokładnie zmniejszenie objętości istoty szarej. Joga pomaga wpływać na te struktury mózgu, dzięki czemu zmniejsza nadwrażliwość ciała na ból. U osób praktykujących jogę zwiększa się ilość istoty szarej w mózgu, przez co wzrasta tolerancja na ból oraz łagodzą się skutki zmian wywołanych chronicznym bólem. Joga pomaga na poziomie czysto mechanicznym łagodząc występujące w ciele bóle różnego pochodzenia.
Norweskie badania ujawniły wpływ jogi na zmiany w ekspresji genów i odporności na poziomie komórkowym. Badanie wykazało, że poziom odporności podwyższa się już w ciągu 2 godzin od rozpoczęcia ćwiczeń. Asany wyciszają system nerwowy, czego efektem jest zwiększona stabilność emocjonalna, psychiczna równowaga, większy dystans do otoczenia i wydarzeń. Dzięki technikom oddechowym stosowanym podczas zajęć ciało uczy się reakcji relaksacyjnych i uwalnia się od napięć. Osoby regularnie praktykujące łatwiej kontrolują reakcje impulsywne, agresję, szybciej redukują poziom stresu. Polscy badacze jogi Małgorzata Grabara, Janusz Szopa Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach ukazują jaki wpływ ma hatha jogi na stan zdrowia ćwiczących “Hatha yoga influence on practitioners health state” w materiałach 5th International Conference Movement and Heath, Głuchołazy 17-18.11.2006, Proceedings, Opole University of Technology, Opole 2006, str. 235-241.
Joga daje zdrowie i poprawia jakość codziennego życia, obniża ciśnienie tętnicze, chroni przed miażdżycą, zapobiega depresji, pomaga na bezsenność, koryguje wady postawy, a w całościowym ujęciu wydłuża życie, zmniejsza ryzyko zawału serca, miażdżycy, udaru, cukrzycy i otyłości. Regularna praktyka poprawia sylwetkę, a nawet wprowadza korekcję wadliwej postawy ciała. Asany wykonuje się z celowo wydłużonym kręgosłupem, co zwiększa wzajemny dystans kręgów i zmniejsza nacisk na krążki międzykręgowe. Mięśnie wokół kręgosłupa wzmacniają się, stają się bardziej elastyczne, a ich wzmożona praca poprawia ukrwienie. Efektem jest zmniejszenie lub zniwelowanie dolegliwości bólowych pleców, barków, karku, szyi, ochrona dysków przed ich kompresją i uszkodzeniami. Praktyka jogi kształtuje także nawyk utrzymywania poprawnej postawy ciała, dzięki czemu zapobiega powstawaniu wad nabytych oraz pomaga korygować niektóre wady wrodzone. Praktyka asan zwiększa ukrwienie a tym samym powoduje dotlenienie tkanek, ułatwia to utrzymanie ciśnienia na właściwym poziomie. Koncentracja na spokojnym oddechu w asanach pomaga zachować stały rytm serca, co stabilizuje ciśnienie.
Rodzaje asan oraz ich wpływ na nasze ciało i umysł. Różne rodzaje asan w jodze pomagają osiągnąć różne cele, a także zakładają różne poziomy trudności. Niektóre z asan zapewniają więcej korzyści w danym zakresie niż inne. Pozycje siedzące: stabilizują kręgosłup, uwalniają napięcie przepony i gardła, oddychanie staje się łatwiejsze i głębsze, zwiększa się mobilności bioder, kolan, kostek i pachwin. Pozycje równoważne wzmacniają korpus i wsparcie całego ciała. Wygięcia do tyłu: łagodzą skutki stresu, stymulują ośrodkowy układ nerwowy i uodparniają go na stres, łagodzą bóle głowy, obniżają zbyt wysokie ciśnienie krwi, łagodzą skutki wyczerpania nerwowego. Skłony do przodu wzmacniają narządy jamy brzusznej i rozciągają ścięgna i mięśnie pleców. Pozycje odwrócone są skuteczne przy oczyszczaniu układu krążenia, stymulują gruczoły oraz zmniejszają zmęczenie. Pozycje regeneracyjne uspokajają i regenerują ciało. Skręty skutecznie zwiększają elastyczność kręgosłupa poprawiają jego mobilność, a miednica i narządy jamy brzusznej ulegają masowaniu, co polepsza ich ukrwienie. Asany stojące wzmacniają ciało i zwiększają elastyczność.
R: W jakie dni można przyjść do pani na zajęcia? Czego można się spodziewać na najbliższych zajęciach?
M: Zajęcia w Studio Jogi Mandala prowadzę 3 razy w tygodniu w poniedziałki, środy i czwartki o godzinie 19 w Sali Mosir przy ul. Moniuszki 1. Poniedziałkowe poświęcone są praktyce Vinyasa Joga, są dostosowane dla wszystkich również dla osób, które po raz pierwszy mają styczność z jogą. Podobnie środowe zajęcia dedykuję osobom o każdym poziomem zaawansowania skupiając się przede wszystkim na tematyce zdrowego kręgosłupa, stawów i tkanek łącznych. W czwartki spotykamy się praktykując Ashtanga Jogę, która jest stałą powtarzalną sekwencją mocno rozwijającą wytrzymałość i siłę mięśni w medytacji w ruchu. W każdej praktyce uczymy się wyciszania, koncentracji oraz uważności. Zajęcia kończy relaksacja wprowadzająca stan głębokiego spokoju i poczucia wewnętrznej harmonii.
R: Najważniejsze pytanie, kto może uczestniczyć w zajęciach jogi? Czy jest to wskazane dla wszystkich? Czy jakieś grupy mogą być wyłączone z tego?
M: W zajęciach jogi mogą uczestniczyć wszyscy, którzy nie mają przeciwskazań medycznych do tego rodzaju aktywności. Zawsze przed rozpoczęciem zajęć pytam uczestników o dolegliwości i ewentualne przeciwskazania, wówczas przekazuję informacje osobie ćwiczącej jak wykonywać ćwiczenia i jakich zakresów ruchu unikać a na jakie położyć większy nacisk. Również podczas praktyki zwracam uwagę na poprawność wykonywanych asan udzielając korekt. Uczestnikami zajęć są osoby w różnym wieku od 18 do nawet 80 lat. Staram się dostosowywać poziom zajęć do grupy, czasem do pogody czy samopoczucia ćwiczących danego dnia czy potrzebują intensywniejszej czy bardziej łagodnej praktyki.
R: Kilka słów dla czytelników info-Kętrzyn24.pl
M: Zapraszam wszystkich czytelników Info-Kętrzyn do osobistego postawienia stóp na macie i poznania dobroczynnego wpływu Jogi na zdrowie, samopoczucie i życie. Pozdrawiam i dziękuję Redaktorowi Naczelnemu Info-Kętrzyn za zainteresowanie tematem Jogi i możliwość przedstawienia Państwu, mojej własnej drogi która mnie urzekła i którą podążam czerpiąc radość z życia każdego dnia. Pozdrawiam wszystkich czytelników życząc szczęśliwego pełnego harmonii życia Marta z Studio Jogi Mandala Kętrzyn.
R: Dziękuję za rozmowę.
