Sątoczno
Jedna z najstarszych miejscowości w naszym powiecie
Przyjeżdżając do Sątoczna można poczuć zupełnie inny klimat. Odrywamy się od miejskiego życia z większego miasta i mamy chwilę na refleksję w tym cichym i spokojnym miejscu. Miejscowość nie jest duża, a centralnym punktem jest Kościół pw. Chrystusa Króla.
Na teren Kościoła możemy wejść bez najmniejszego problemu. Po przekroczeniu bram od razu rzucają nam się nagrobki żyjącej tutaj przed wojną społeczności ewangelickiej. Niewielki przykościelny ogród sprawia, że jeszcze bardziej można się tutaj zrelaksować i zastanowić się nad nurtującymi nas pytaniami. Chcąc zagłębić się w historię tego miejsca możemy skorzystać z tablic, które również znajdują się na terenie Kościoła.
Wyczytujemy z nich, że w 1326 r. na terenie opuszczonej osady pruskiej na polu Lunen (z języka pruskiego „moczary”) komtur z Bałgi, Dietrich von Altenburg nakazał wybudować strażnicę krzyżacką, a przy nim drewniany kościół. Przy warowni rozwinęła się osada targowa na prawach chełmińskich o ponadlokalnym zasięgu. W 1344 r. w Sątocznie podjęto próbę zorganizowania komturii. Pierwszym i jedynym komturem Sątoczna został Johann Wurkini. W latach 1346-47 na tereny Zakonu Krzyżackiego najechali Litwini, czego skutkiem było złupienie i spalenie Sątoczna w 1347 roku.
Osadę po najeździe Litwinów odbudowano, lecz stracono nadzieję na uzyskanie praw miejskich, gdy w 1351 roku Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego podjął decyzję o ulokowaniu w niedalekiej odległości miasteczka Sępopol.
W 1468 roku Sątoczno otrzymał w dziedziczenie rotmistrz Albrecht Vogt von Ammerthal, zaś w 1490 roku, jego córka, jedyna spadkobierczyni Sątoczna, wyszła za mąż za Batho Euleburga. Zamek stał się rezydencją szlacheckiej rodziny Euleburg do roku 1610, a miejscowość pozostała w ich posiadaniu do 1945 roku.
Rozwój miejscowości został zatrzymany przez wielkie pożary, które trawiły osadę kolejno w latach 1580, 1586 i 1591. Część mieszkańców chcąc zacząć życie od nowa przeniosło się do Sępopola. Przez wyludnienie się osady podjęto również decyzję o rozebraniu zamku, które rozpoczęto w 1628 r. W latach 1656-57 osada była licznie napadana i grabiona przez wojska Tatarskie sprzymierzone z wojskami polsko-litewskimi, które szły w kontrofensywne w trakcie Potopu Szwedzkiego. Kolejnym nieszczęściem jakie spotkało Sątoczno to epidemia dżumy w 1709 roku, która zdziesiątkowała mieszkańców.
Po zakończeniu II wojny światowej w latach 1954-73 Sątoczno, znane wówczas pod nazwą Laukinikowo, było siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej. W 1949 roku uruchomiono kino, rok później otworzono bibliotekę wiejską, a w 1965 roku oddano do użytku szkołę podstawową, której dziś jest patronem św. Jan Paweł II. Kościół zaś znajduje się pod opieką Salezjan od 1977 roku.
Podsumowując Sątoczno jest niewielką osadą na uboczu. Ma bardzo ciekawą i długą historię. Niestety ta historia jest naznaczona śmiercią i zniszczeniem. Warto odwiedzić te miejsce, aby zobaczyć Kościół wybudowany po najeździe Litwinów, a spacerując po przykościelnym ogrodzie zaczerpnąć chwilę na refleksję.