STYL ŻYCIA: Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej – na czym polega?

Od 26 kwietnia 2023 roku polscy pracownicy zyskali nowe uprawnienie – możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. To istotna zmiana, która ma na celu uwzględnienie pilnych spraw rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem. Pracownicy zyskali elastyczność w wykorzystywaniu tego zwolnienia, a pracodawcy zobowiązani są do uwzględnienia wniosków pracowników.

Zgodnie z nowymi przepisami, zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej przysługuje pracownikom, gdy pilne sprawy rodzinne, związane z chorobą lub wypadkiem, wymagają natychmiastowej obecności pracownika. Pracownik może skorzystać z tego zwolnienia na dwa sposoby: w dniach (do 2 dni rocznie) lub w godzinach (do 16 godzin). Decyzję o wyborze metody podejmuje pracownik w pierwszym wniosku składanym w danym roku kalendarzowym.

Warto zauważyć, że przepisy nie przewidują możliwości odmowy udzielenia zwolnienia przez pracodawcę. Musi on uwzględnić wniosek pracownika złożony najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. Dzięki temu pracownicy zyskują pewność, że ich potrzeby związane z pilnymi sprawami rodzinnymi zostaną należycie uwzględnione.

Istotnym elementem nowych przepisów jest również brak możliwości zweryfikowania powodów skorzystania przez pracownika ze zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej. Pracodawca ma jedynie prawo zapytać „na kogo” zatrudniony chce wykorzystać to zwolnienie, a obejmuje ono dziecko, rodzica lub małżonka. Takie ograniczenie wynika z przepisów unijnych – dyrektywy dotyczącej work-life balance, wdrożonej nowelizacją Kodeksu pracy od 26 kwietnia 2023 roku.

Warto również podkreślić, że zgodnie ze stanowiskiem Państwowej Inspekcji Pracy, pracownik nie musi przedstawiać dodatkowych dokumentów, takich jak zaświadczenia lekarskie potwierdzające chorobę czy skutki wypadku. Wystarcza oświadczenie pracownika w tej sprawie, co dodatkowo upraszcza procedury dla zatrudnionych.

Nowe uprawnienie cieszy się rosnącą popularnością wśród pracowników, którzy doceniają elastyczność i wsparcie w sytuacjach pilnych spraw rodzinnych. Brak możliwości odmowy zwolnienia przez pracodawcę sprawia, że to nowe uprawnienie staje się istotnym narzędziem równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Pracownicy coraz chętniej korzystają z tego zwolnienia, co świadczy o potrzebie wprowadzenia takich elastycznych rozwiązań na rynku pracy.