Jak racjonalnie gospodarować jeziorami

W OLSZTYNIE ODBYŁA SIĘ OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA „USTAWA O RYBACTWIE ŚRÓDLĄDOWYM I JEJ WPŁYW NA EKSPLOATACJĘ I DEGRADACJĘ POLSKICH JEZIOR – SKUTKI ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO I GOSPODARKĘ, W TYM NA BRANŻĘ TURYSTYCZNĄ, W GMINACH Z ZASOBAMI WODNYMI”.

Jednym z bogactw naturalnych w województwie warmińsko-mazurskim są jeziora (ponad 3 tys. akwenów), dlatego utrzymanie wysokiej jakości środowiska naturalnego jest od lat priorytetem władz samorządowych.

W rozmowach o racjonalnym gospodarowaniu wód śródlądowych uczestniczyli posłowie, samorządowcy, przedstawiciele wód polskich, członkowie Wojewódzkich Rad Dialogu Społecznego (z województwa oraz kraju), przedstawiciele instytucji współpracujących z WRDS, przedstawiciele środowiska wędkarskiego i rybackiego oraz świata nauki.

Zebranych gości przywitał Gustaw Marek Brzezin (marszałek województwa i jednocześnie przewodniczący Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego Województwa Warmińsko-Mazurskiego), który podkreślił znaczenie gospodarki rybackiej na jeziorach.

– Dziś tworzymy przestrzeń do dialogu – zarówno użytkujących wody, jak i zajmujących się zarządzaniem tymi zasobami w obszarze, który określa m.in. ustawa o rybactwie śródlądowym – mówił marszałek podczas konferencji. – Prowadzenie racjonalnej gospodarki rybackiej przekłada się na turystyczny rozwój gmin, powiatów i regionów oraz na zachowanie bezcennego dziedzictwa przyrodniczego. Zapewnienie ochrony i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych, poprawa jakości środowiska są celami ujętymi w strategii rozwoju społeczno-gospodarczego „Warmińsko-Mazurskie 2030”, a jedną z inteligentnych specjalizacji regionu jest „ekonomia wody”. Zrównoważony rozwój powinien godzić gospodarcze i rekreacyjne wykorzystanie zasobów naturalnych. Prowadzenie gospodarki rybackiej powinno być dostosowane do granicy zapewniającej odnawialność zasobów, by przekazać w stanie niepogorszonym kolejnym pokoleniom.

W ramach RPO 2014-2020 realizowano projekty warte łącznie ponad 19 mln zł, (15 mln zł dotacji) mające na celu m.in. ochronę jezior, zapobieganie ich degradacji. W latach 2021-2027 możliwości realizacji tego typu projektów mogą być większe z uwagi na jeden z priorytetowych celów polityki spójności UE: Bardziej przyjazna dla środowiska niskoemisyjna Europa, a także priorytety wynikające z nowego dokumentu UE: Europejskiego Zielonego Ładu. Tego typu zadania będą finansowane także z Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury na lata 2021-2027.

Uczestnicy wydarzenia zapoznali się ponadto z wykładem „Zarządzanie jeziorami a problem ich zrównoważonego użytkowania”, który przedstawił dr hab. Konrad Turkowski, prof. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

O problemach i rozwiązaniach w kontekście zrównoważonego użytkowania polskich jezior rozmawiano również podczas dwóch paneli. W pierwszej dyskusji wzięli udział Janusz Wrona (przedstawiciel Wód Polskich), Szczepan Worobiej (komendant wojewódzki Państwowej Straży Rybackiej w Olsztynie), dr inż. Tomasz Kajetan Czarkowski (członek Komisji Ochrony i Zarządzania Zasobami Przyrodniczymi Polskiej Akademii Nauk) oraz Teodor Rudnik (prezes  Polskiego Związku Wędkarskiego). W drugim z nich uczestniczyli natomiast Zbigniew Włodkowski (burmistrz Orzysza), Barbara Dawcewicz (prezes Stowarzyszenia Lokalna Grupa Rybacka „Wielkie Jeziora Mazurskie”), Andrzej Abramczyk (wiceprezes Związku Producentów Ryb) oraz Jarosław Klimczak  (prezes zarządu Warmińsko-Mazurskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej).

Uczestnicy ogólnopolskiej konferencji wypracowali wnioski i rekomendacje dotyczące niezbędnych zmian w kierunku zwiększenia jakości zarządzania zasobami wód śródlądowych:
1) Należy uporządkować kompetencje organów odpowiedzialnych za prowadzenie racjonalnej gospodarki rybackiej w celu usprawnienia procesu zrównoważonego gospodarowania zasobami jezior, uwzględniając wartość, jakim są zasoby naturalne wód śródlądowych dla środowiska i gospodarki (głównie turystyki).
2) Konieczne jest zwiększenie monitoringu stanu jezior, w tym większego włączenia w ten proces środowisk naukowo-badawczych oraz odpowiednich służb, zwiększając ich zasoby i kompetencje.
3) W proces zarządzania i użytkowania jezior powinni być w znacznie większym stopniu niż dotychczas włączeni partnerzy lokalni, w tym samorządy i organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy, a także mieszkańcy. Pozwoli to na większą dbałość o dobro wspólne, jakim są wody śródlądowe wraz z przyległymi terenami. Określi możliwość najlepszego wykorzystania zasobów naturalnych dla rozwoju społeczności lokalnych, racjonalnej turystyki, uwzględniając przy tym zasady ochrony środowiska.
4) Konieczność prowadzenia dialogu, partnerskiej współpracy i większej informacji o poszczególnych podmiotach i ich działalności, w tym ich promocji.

Główne postulaty zostaną następnie przekazane właściwym instytucjom – przede wszystkim Radzie Dialogu Społecznego oraz administracji rządowej.

informacja prasowa: Urząd Marszałkowski