Międzynarodowy Dzień Wolnej Prasy

Międzynarodowy Dzień Wolnej Prasy został ustanowiony w 1991 roku przez Reporterów bez Granic (fr. Reporters Sans Frontières – skrót RSF, ang. Reporters Without Borders), czyli organizację pozarządową zajmującą się monitorowaniem prawa do wolnej prasy i wolności wypowiedzi w mediach na całym świecie. Od lat 90. dzień ten obchodzony jest 20 kwietnia i przypomina o tym, że w XXI wieku nadal w wielu krajach sytuacja dziennikarzy jest trudna, a rzetelne wykonywanie tego zawodu wiąże się z narażeniem życia. Media są cenzurowane i poddawane naciskom politycznym oraz religijnym, nie respektuje się prawa do ochrony źródła informacji i informatora, nie udostępnia się informacji publicznych. Dziennikarze i fotoreporterzy są niejednokrotnie zastraszani, porywani, więzieni, a nawet giną, o ile ich teksty dotyczą tematów tak niewygodnych jak konflikty wojenne, korupcja, prawa człowieka i ekstremizm religijny.

Wolność słowa i prawo do informacji to podstawowe prawa demokracji, jednak ponad połowa ludności świata jest ich pozbawiona. Dziennikarze, którzy sprzeciwiają się takiej sytuacji, zasługują na szczególny szacunek – często są jedynymi osobami, które alarmują opinię publiczną o łamaniu praw człowieka lub zbrodniach wojennych – oficjalnie przedstawianych przez rządy jako niegroźne konflikty. Aby pamiętać o ich działaniach, Reporterzy bez Granic zainicjowali obchody Światowego Dnia Wolnej Prasy, w trakcie którego w demonstracjach i petycjach, artykułach prasowych i internetowych domagają się zniesienia wszelkich form cenzury w tzw. nowych mediach, uwolnienia zatrzymanych niesłusznie dziennikarzy, którzy niejednokrotnie znaleźli się w areszcie bez procesu, ujawnienia miejsca pobytu zaginionych w konfliktach wojennych korespondentów oraz wolnego dostępu do informacji w rejonach, w których jest on ograniczony.

Prężnie działającą organizację Reporterzy bez Granic (RSF) założyło w 1985 roku w Montpellier we Francji czterech dziennikarzy: Robert Ménard, Rémy Loury, Jacques Molénat i Émilien Jubineau. W ciągu kilku lat RSF przekształciło się w międzynarodową organizację z korespondentami w 150 krajach, a działanie organizacji koncentruje się na dwóch odrębnych sferach: walce z cenzurą i prawodawstwem sankcjonującym cenzurę w Internecie oraz na wsparciu materialnym i psychologicznym dla korespondentów wojennych i dziennikarzy wysyłanych w niebezpieczne rejony.

Reporterzy bez Granic to oczywiście nie jedyna organizacja zajmująca się prawem do wolności wypowiedzi w mediach. Na przykład Międzynarodowa Giełda Wolności Wypowiedzi (ang. International Freedom of Expression Exchange) to sieć skupiająca 95 organizacji pozarządowych, monitorujących wolność wypowiedzi i walczących w obronie dziennikarzy oraz obrońców praw człowieka. Ich osiągnięciem jest m.in. lista „prześladowców wolności prasy”, która zawiera nazwiska sprawców i organizatorów ataków na dziennikarzy i media oraz przywódców religijnych, wojskowych i dygnitarzy, którzy wpływają pośrednio na ich wolność.

Źródło: ekokalendarz.pl